HISTORIA ŁUBIANY

Rozszyfrowując nazwę naszej wsi spotykamy także nieco inne wyjaśnienie wywodzące nazwę Łubiany od łubna - dawnej nazwy kory drzewnej, której także używano do wyplatania koszyków. Po raz pierwszy wzmiankę o Łubianie odnajdujemy w XII wieku. W dokumencie z 1198 roku wymienia się złożoną z wielu wsi, Ziemię Pirsna do której należała także nasza wieś. Ziemia ta należała do parafii w Pierszczewie. Łubiana jako miejscowość wymieniona jest w dokumencie z 1284 roku, kiedy to książę pomorski Mściwuj II objął te ziemie w posiadanie po księciu Samborze. Dokument wymienia 22 wsie, na pierwszym miejscu Kościerzynę, a dalej między innymi Łubianę. To właśnie w tym dokumencie daruje on córce Sambora, a swojej stryjecznej siostrze, Gertrudzie, Ziemię Pirsna, w skład której wchodzi wieś, rozszyfrowana jako Łubiana. Dokument wystawiony w Słupsku stanowi pierwszą wzmiankę źródłową o naszej miejscowości. Łubiana stanowiła południową część Krainy Pirsna. Ówczesna ludność naszej wsi utrzymywała się głównie z hodowli, rolnictwa, stosując dwu-, a potem trójpolówkę, rybołówstwa. Oddawała dziesięcinę i inne świadczenia. Podstawą pożywienia były potrawy z kaszy i mąki. Ziemia Pirsna, a wraz z nią i Łubiana zostają w 1312 roku prawdopodobnie wymuszone przez Krzyżaków za 300 grzywien srebra od księżniczki Gertrudy. Rok 1466 kończył wojnę trzynastoletnią Polski z Zakonem. Pomorze Gdańskie wróciło do Polski, a wraz z nim i Łubiana, będąca ziemią królewską, należąca od tegoż roku do starostwa Kościerzyna. Łubiana ucierpiała w XVII wieku od „potopu szwedzkiego". Po „potopie" z sześciu mieszkających tutaj gburów zostało trzech. Lustracja z 1765 roku wymienia w Łubianie 10 posiadłości, w tym starszego mieszkańca i karczmarza. We wsi nie było folwarku. Starszy mieszkaniec był zapewne sołtysem, lub też znaczącym pomocnikiem sołtysa. W 1772 roku Lubiana dostaje się pod zabór pruski. W 1820 roku Łubiana, będąca wsią królewską posiadającą 15 domów, liczyła 70 mieszkańców. Wszyscy byli katolikami. Mieszkańcy wsi coraz częściej jedzą ziemniaki, które przestają być rośliną ogrodową, a stają się rośliną uprawną, rozwiązując w znacznym stopniu kwestie wyżywieniowe, ponadto podstawę diety stanowią kapusta, groch i kasza. Słabe ziemie obsiewa się głównie żytem, które na mąkę mieszkańcy Łubiany mielą we młynie w pobliskiej miejscowości Korne, a na pastwiskach wypasa się owce i krowy. Hoduje się drób. Przełom wieku to czas, kiedy położono bruk na drodze biegnącej przez wieś oraz na drodze biegnącej w kierunku rzeki Wdy. Prace odbywały się w ramach szarwarku. 1 grudnia 1900 roku oddano do użytku odcinek kolei biegnący z Kościerzyny do Lipusza przez Łubianę. Przed drugą wojną światową, do 1938 roku, Łubiana liczyła 18 zabudowań gospodarczych we wsi i 10 na wybudowaniu. Osiem z nich kryte było strzechą. We wsi przed wojną znajdował się jeden sklep. Mieścił się u państwa Basków, a nieco później u państwa Brezów. Okres międzywojenny, 1920 - 1939, to czas działań stowarzyszeń. W Łubianie działały Sodalicja i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Żeńskiej. Siedzibą jej działalności był dom państwa Felskowskich. Sodalicję prowadziła pani Helena Felskowska, młodzież męską jej brat Alfons, a żeńską siostra Marta. Okres II wojny światowej - to okres okupacji hitlerowskiej. Nazwę wsi przemianowano na Lubianen, a pod koniec wojny na Kiseldorf. Podczas wojny obowiązywały kartki żywnościowe, inne dla ludności polskiej, inne (lepsze) dla ludności niemieckiej. Stopniowo kartki obejmowały także środki czystości i odzież. 26 maja 1944 roku miała miejsce bitwa pod Lubianą, którą z przeważającymi siłami niemieckimi stoczyli partyzanci i sprzymierzeńcy „Gryfa Pomorskiego". Wyzwolenie nadeszło 8 marca 1945 roku. Czas powojenny, to czas rozwoju wsi. Powstają nowe domy, w 1957 roku przeprowadzono elektryfikację. Wybudowano duży zakład porcelany, bloki mieszkalne, kościół, nową szkołę i sklepy.

źródło -zasoby internetu